skip to main content

Feachtas náisiúnta á bheartú in aghaidh chiorruithe Fhoras na Gaeilge

Thart ar 100 toscaire a bhí i láthair ag an tionól éigeandála i mBaile Átha Cliath
Thart ar 100 toscaire a bhí i láthair ag an tionól éigeandála i mBaile Átha Cliath

Bhí suas le 100 duine i láthair ag tionól éigeandála a d'eagraigh Conradh na Gaeilge i mBaile Átha Cliath inniu faoin laghdú d'os cionn €800,000 ar bhuiséad Fhoras na Gaeilge a fógraíodh an tseachtain seo caite agus faoin laghad maoinithe a chreideann an Conradh a chuirtear ar fáil don Fhoras go ginearálta.

Is in oifigí an cheardchumainn UNITE i lár Bhaile Átha Cliath a tháinig na grúpaí Gaeilge ó cheann ceann na tíre le chéile lena míshástacht faoin scéala a chur in iúl agus le straitéis chun cur in aghaidh an chiorraithe a phlé.

Agus corda an spaga fáiscthe tuilleadh, tá sé beartaithe ag Foras na Gaeilge deireadh ar fad a chur le tograí ar leith agus tograí eile a ghearradh siar.

Beidh tionchar tromchúiseach ag an gciorrú is deireanaí ar an dul chun cinn atá déanta le tamall le bhlianta, dar leis na toscairí a bhí ag an tionól inniu.

Manaí ar an scáileán mór sa halla tionóil

Tugadh le fios gur coistí beaga agus eagraíochtaí pobail is mó a bheas thíos leis agus dúradh go bhfuil baol mór ann nach mbeidh cuid acu in acmhainn cíos a íoc feasta.

Ruairí Ó Donnáin ó Chonradh na Gaeilge Bhoirche Íochtar i gCo an Dúin, dúirt sé go bhfuil an-tóir ar sheirbhísí Gaeilge san áit, cuir i gcás, an Ghaelscoil nach raibh ann ach ceathrar daltaí ar an gcéad dul síos ach ina bhfuil 31 dalta i Rang 1 anois.

Ach oiread le muintir an Dúin, ní mó ná sásta atá Gaeilgeoirí Chill Dara.

Dúirt Caoimhe Ní Shúilleabháin ó Chill Dara le Gaeilge go bhfuil imní uirthise nach mbeifear in ann campaí samhraidh agus imeachtaí éagsúla do theaghlaigh a eagrú feasta mar gheall ar an ngearradh siar.

Nuair a scoireadh an tionól tráthnóna, dúirt Julian de Spáinn go bhfuil imní ar na toscairí ar fad faoina bhfuil i ndán dá n-eagraíochtaí agus dúirt go bhfuil siad ar aon aigne go bhfuil gá le feachtas náisiúnta "chun an cheist a bhrú chun cinn agus réiteach sásúil a aimsiú láithreach".

Bunaíodh Foras na Gaeilge faoi Chomhaontú Aoine an Chéasta 1998 agus fearacht fhorais eile trasteorann, tagann 75% de chiste an eagrais ó Rialtas na hÉireann agus 25% ó Fheidhmeannas Stormont.

Tá modh nua maoinithe socraithe le bonn níos láidre a chur faoin bhForas ach níl sé curtha i bhfeidhm ag Feidhmeannas Stormont fós mar nach bhfuil an DUP sásta glacadh leis.

I ráiteas a d'eisigh an Roinn Forbartha Tuaithe agus Pobail tráthnóna, dúradh "cé go bhfuil airgead breise ar fáil i mbuiséad na Roinne seo le blianta beaga anuas (2025 san áireamh), is gá cómhaoiniú de réir an cóimheas maoinithe a bheith ar fáil ón Roinn Pobal, Tuaisceart Éireann, sular féidir aon ardú a chur ar bhuiséad an Fhorais".

Nuacht agus Cúrsaí Reatha RTÉ