skip to main content

File, Fealsúnaí & Fear Léinn le hinsealbhú ina Uachtarán ar Oireachtas na Gaeilge

Pádraig Mac Fhearghusa, Uachtarán ar Oireachtas na Gaeilge 2024
Pádraig Mac Fhearghusa, Uachtarán ar Oireachtas na Gaeilge 2024

Beidh an file aitheanta Pádraig Mac Fhearghusa, ag cur tús lena théarma oifige agus Slabhra an Uachtaráin á bhronnadh air. De bhunadh Chorcaigh é Mac Fhearghusa ach tá formhór a shaol caite aige i dTrá Lí, Co. Chiarraí, áit a bhfuil sé ag gníomhú i gcónaí ar son chearta teanga agus ar son an oideachais lánGhaeilge.

Fear ildánach, a bhfuil an iliomad saothar filíochta agus próis tagtha óna pheann, bhí sé ina eagarthóir ar an iris liteartha mhíosúil, Feasta (1996-2019), agus ina Uachtarán ar Chonradh na Gaeilge (2008-2011). Is de thoradh a shaothair a bunadh Scoil Mhic Easmainn i dTrá Lí i 1978 agus Gaelcholáiste Chiarraí ina dhiaidh sin.

Pádraig Mac Fhearghusa - grianghraif Comhar

"Is laoch é Pádraig Mac Fhearghusa i measc Gael", a dúirt Máirín Nic Dhonnchadha, Ceannasaí an Oireachtais, "ní amháin ar son na bhfeachtas misniúil a throid sé ar shon chearta daltaí scoile oideachas trí Ghaeilge a fháil ó thús a gcuid scolaíochta ach freisin ar son na tacaíochta a thugann sé do scríbhneoirí óga agus iad ag tosú amach i mbun ceirde. Is beag údar atá ag scríobh i nGaeilge inniu nach raibh tionchar aige orthu agus focal misnithe, chomh maith le tacaíocht phraiticiúil, á thabhairt aige dóibh. Is crann taca de chuid an Oireachtais agus de chuid Chonradh na Gaeilge é le fada an lá agus is onóir dúinn é a bheith ag dul i mbun oifige mar Uachtarán an Oireachtais 2024."

I mBéal Átha Fhínín in Iarthar Chorcaí a saolaíodh Pádraig Mac Fhearghusa, áit a raibh a athair ina Gharda Síochána, ach ba ó Ghleann Beithe i gCiarraí dá mháthair agus ón nGarastún i bhFear Manach dá athair. Cháiligh sé ina mhúinteoir náisiúnta i gColáiste Phádraig i nDroim Conrach i 1967, agus bhain sé céim amach sa Ghaeilge, sa Stair agus sa bhFealsúnacht i gColáiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath. Ghnóthaigh sé Ard-Dioplóma Oideachais i gColáiste na Tríonóide i 1971, agus tar éis tréimhsí ag múineadh bunscoile i mBaile Átha Cliath agus i mBaile an Easpaig, Corcaigh, chaith sé ceithre bliana déag ag múineadh Staire agus Gaeilge i Meánscoil an Leitriúigh, Clochán-Bréanainn, Ciarraí.

Bhí Pádraig Mac Fhearghusa ina Chathaoirleach ar Choiste Áitiúil an Oireachtais i dTrá Lí i 1982, an chéad uair don fhéile a bheith i gCiarraí ó bhí Oireachtas Mór Chill Airne ar siúl i 1918. Bhí sé lárnach sa dá Oireachtais eile a bhí i dTrá Lí ina dhiaidh sin, i 1998 agus in 2003. Chaith sé tréimhse ina Chathaoirleach ar Choiste Náisiúnta an Oireachtais agus bhí sé ina Uachtarán ar Chonradh na Gaeilge ina dhiaidh sin (2008-2011). Faoi láthair is é atá ina Chathaoirleach ar Choiste Contae Chiarraí́ agus ar Chraobh Thrá Lí de Chonradh na Gaeilge.